Венера од Скупи (не е мистерија)

Венера од Скупи

Статуа на божицата Венера од 3 век, со огромна вредност, пронајдоа завчера археолозите кои работат на ископувањата на локалитетот Скупи, кај скопско Злокуќани. Статуата е во природна величина (висока 170 сантиметри) и според обработката станува збор за оригинал, нејзината вредност е иста со експонатите во музејот „Лувр“ во Париз. Сега таа е пренесена за конзервација, а потоа ќе биде изложена во Музејот на град Скопје. Римската божица на љубовта Срамежливата Венера или Венера Пудика е во природна големина, со голо тело, а со рацете го крие срамниот дел. Според префинето измазнетиот мермер, сигурно е работена во професионален центар во кој работеле врвни вајари. Вредниот наод е откриен при ископувањата на доцноантичкиот хоризонт кога се откриени два објекта: ранохристијанска базилика и бања која може да биде дел од резиденцијален објект. Токму во бањата е откриена статуата на божицата Венера, која на левата нога има изгравиран делфин, кој го има Срамежливата Венера, кога излегува од вода. Најчесто била поставувана во бањи и во простории со базени. Делфинот на ногата, изработката и материјалот на скулптурата укажуваат на тоа дека Скупи од 1 до 7 век бил град од највисок ранг. Само богати градови може да си дозволат таков луксуз да имаат вака изработена Венера.

Археолозите велат дека скулптурата пронајдена во Скупи е единствена скулптура најдена на локалитетите во Македонија што има сочувана глава, односно е во одлична состојба. Скулптура на божицата Венера е најдена и во Стоби, но без глава и сега е во витрините во музеј во Белград. Божицата Венера била инспирација на многу уметници, како на пример Ботичели (15 век) кој е автор на делото „Раѓањето на Венера“, на Тицијан кој ја нацрта „Венера со огледало“ и други. Градот Скупи е од крајот на 1 век пред нашата ера. Создаден е од воени ветерани по потекло од Италија и од Шпанија кои 25 години биле во римските легии. На локалитетот Скупи во досегашните ископувања откриени се 23.000 предмети. Истражувањата годинава почнаа во март и ќе завршат до крајот на месецот.

Во нашата земја досега се пронајдени 7 примероци на Афродита, која во римската митологија се именува како Венера. Пронајдоците се од Стоби, Хераклеја, Штип, а најчесто се обезглавени и без нозе. Пронајдокот во Скупи е прва најсочувана скулптура на Венера кај нас.